۸ دی ۱۳۹۲
لیلا ملک محمدی
اجتماع
همه‌ی ما مسئول ایم
لیسا آرنتزن، مشاور مؤسسه‌ی کمک به آسیب‌دیدگان از تجاورهای جنسی
پیش‌تر در گزارش «اعلام جرم علیه سکوت» از تجربیات سه زن آسیب‌دیده از تجاوز در سه کشور و فرهنگ متفاوت به تفصیل گفته شد. نرگس در ایران تصمیم گرفت به تنهایی، و بدون کمک گرفتن از کسی، بحران‌های ناشی از تجاوز را حل کند. در عوض، نارین در ترکیه و نورا در نروژ به مراکز مشاوره مراجعه کردند و از آن‌ها کمک گرفتند. در نروژ کمک به این‌گونه آسیب‌دیدگان از وظایف مؤسسه‌ی «دیکسی» است. در ادامه، گفت‌وگوی کوتاه «تابلوی زنان» با لیسا آرنتزِن، از مشاوران این مؤسسه، را می‌خوانید:
آسیب‌دیدگان از تجاوز چطور می‌توانند به خودشان کمک کنند؟
آسیب‌دیدگان باید به سرعت کمک بگیرند و این بسیار مهم است. تجربه به ما نشان داده که کمک‌های سریع می‌تواند عوارض درازمدت تجاوز را کاهش دهد. آسیب‌دیدگان یا اطرافیان‌شان باید خیلی سریع با پلیس، اورژانس، یا مؤسساتی که با هدف کمک به آن‌ها ایجاد شده تماس بگیرند. البته باید بدانند که هیچ‌وقت برای کمک گرفتن و مطرح کردن موضوع دیر نیست. مؤسسه‌ای مثل دیکسی می‌تواند تشخیص دهد فرد آسیب‌دیده و خانواده‌اش به چه کمک‌هایی نیاز دارند. به عنوان مثال، در مرحله‌ی حاد، بلافاصله پس از این که تجاوز اتفاق افتاده، گرفتن کمک اورژانسی و پزشکی عاقلانه‌ترین کار است. در اورژانس‌های نروژ کسانی هستند که وظیفه‌شان رسیدگی به آسیب‌دیدگان از تجاوز یا خشونت‌های جنسی است. این افراد راه مطمئنی برای مطرح کردن موضوع با پلیس هستند، البته اگر کسی بخواهد اقدام کند. در مراحل بعدی، صحبت کردن با مددکار ضرورت دارد. کسی که مورد تجاوز قرار گرفته باید بداند وقتی انسان دچار ضربه‌ی روحی می‌شود، بسیار احتمال دارد که نیازهای حیاتی جسمش را فراموش کند؛ اما او باید خوب بخوابد، آرامش داشته باشد، و به اندازه‌ی کافی غذا بخورد تا انرژی لازم برای پرداختن به موضوع و حل کردن بحران را داشته باشد.
خانواده و جامعه چطور می‌توانند به آسیب‌دیدگان خشونت علیه زنان کمک کنند؟
اگر کسی را می‌شناسید که مورد تجاوز واقع شده خودتان می‌توانید پشتیبان خوبی برای او باشید. بهترین کار این است که بپرسید چه نیازهایی دارد. برخی برای پیدا کردن پزشک یا گرفتن مشاوره‌ی درمانی نیاز به کمک دارند، در حالی که عده‌ای دیگر به آغوش و کلمات آرامش‌بخش و همدردی نیاز دارند. آسیب‌دیده معمولاً مایل نیست درباره‌ی اتفاقی که برایش افتاده حرف بزند. بنابراین، نباید در این مورد زیر فشار قرار بگیرد. شما می‌توانید به شکل دیگری هم به او کمک کنید، به این شکل که کنارش بمانید و از او بپرسید در این لحظه دوست دارد چه کاری انجام دهد. شاید دوست داشته باشد بیرون برود، پیاده‌روی کند، و کارهایی از این قبیل. هم شما و هم او، باید بدانید که به جای دائم نشستن و فکر کردن درباره‌ی اتفاقی که افتاده می‌توان کارهای دیگری انجام داد.
جامعه هم در برابر کسانی که مورد تجاوز قرار گرفته‌اند مسئول است. مردم باید اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهند تا بتوانند به شکل درست و مؤثر کمک کنند. مثلاً یک نروژی باید بداند کسی که در این کشور مورد تجاوز قرار می‌گیرد حق داشتن وکیل رایگان را دارد. مردم باید بدانند که هنگام برخورد با یک آسیب‌دیده، هم از پلیس می‌توانند کمک بگیرند و هم از پزشک. همچنین، می‌توانند پرسش‌های فرد آسیب‌دیده را با وکیل در میان بگذارند، تا فرد بهتر بتواند تصمیم بگیرد که به پلیس شکایت کند یا نه. این را هم باید بدانند که آسیب‌دیده، اگر به هر دلیلی نخواهد مستقیماً به پلیس مراجعه کند، می‌تواند از طریق مؤسساتی چون دیکسی در مورد شکایت قانونی مشاوره بگیرد.
در نروژ مردم چگونه، در چه سن و موقعیتی، درباره‌ی مسائل مربوط به تجاوز آگاه می‌شوند و آموزش می‌بینند؟
در برخی مدارس نروژ آموزش‌های مستمری در این باره وجود دارد، اما برخی دیگر کمتر به حرف زدن یا آموزش دادن درباره‌ی این موضوع می‌پردازند، در حالی که این قبیل آموزش‌ها باید اجباری باشد. فکر می‌کنم مردم نروژ بیشتر از طریق رسانه‌ها و گزارش‌های تصویری یا مکتوب در این باره کسب اطلاع می‌کنند و آموزش می‌بینند. به تازگی هم کارزاری برای مبارزه با تجاوز و خشونت جنسی راه افتاده که امیدوارم بتواند در جلوگیری از وقوع تجاوز یا کاهش آمار آن مؤثر باشد.
داستان نورا پس از تجاوز